Haantje de Coq officieel Biologisch

Eindelijk mogen onze haantjes ook het biologische keurmerk dragen. Sinds 2012 laten we op de Lankerenhof ook haantjes opgroeien, maar omdat de haantjes voor de wetgeving niet bestonden waren ze ook niet opgenomen in de EU regelgeving voor biologische productiemethoden. De haantjes bestonden niet voor de wetgeving, omdat alle net geboren haantjes als nutteloos beschouwd werden en dus direct na uitkomst uit het ei gedood werden. Inmiddels zijn ook de overheden gelukkig tot de conclusie gekomen dat ook de haantjes erbij horen en zijn ze officieel opgenomen in de wettelijke EU regelgeving.

Sinds 1 januari 2022 zijn de haantjes van legrassen eindelijk wettelijk erkend!

Dubbeldoel kippen

img_20180722_192831-4

In maart 2018 zijn we gestart met een kleine proefkoppel dubbeldoelkippen. We kunnen deze proef doen door de samenwerking met Odin biologische voedselcoöperatie. Wij testen de hennen en hanen op de boerderij en Odin test via haar winkels en webwinkel of dit ook is wat de consument wil. Het kippenras dat we hiervoor gekozen hebben is Les Bleues uit Duitsland, waar diverse biologische boeren al met dit ras werken. De voorouders van dit ras komen oorspronkelijk uit Frankrijk. In het Franse Bresse gebied( Poule de Bresse) worden ze voor het vlees gehouden en in Duitsland voor zowel de eieren als het vlees, een dubbeldoel dus. De Duitse boeren hebben door selectie van de hennen en hanen het ras Les Bleues zo gefokt dat de hennen meer eieren leggen dan de oorspronkelijk voorouders en de haantjes toch nog goed groeien voor mooi bevleesde haantjes. Ook de hennen zijn zwaarder dan de gangbare legrassen, die in Nederland op de (biologische) legbedrijven gehouden worden. Dit betekent dat we een zwaardere soepkip over houden, zodra de hennen stoppen met leggen.  De voorouders van de Les Bleues kippen staan bekend om de uitmuntende kwaliteit vlees.

Het is een feit dat wanneer een kip meer bevleesd is de hennen minder eieren leggen en wanneer je kippen fokt die veel eieren leggen dat die dus slecht bevleesd zijn. Dit is de oorzaak dat alle haantjes van legrassen ‘nutteloos’ zijn voor de kippenvleesproductie. Voordat er kippenrassen gefokt werden met kippen die veel vlees leveren en kippen die veel eieren leggen hadden kippen een dubbeldoel. De hennen voor de eieren en de hanen voor het vlees. Dit betekende wel dat de eieren en het vlees niet goedkoop waren, maar het systeem was wel in balans. Die balans willen wij graag weer terug in onze manier van het produceren van eieren en kippenvlees.

dsc_0123-5Uiterlijke kenmerken van de Les Bleues kippen zijn:  Een forse hen en haan met witte veren een felrode kam en blauwe poten. De naam Les Bleues hebben ze dan ook vanwege de blauwe poten.

                                                           De proef met dit ras heeft meerdere doelen, namelijk:

  • alle haantjes op kunnen laten groeien.
  • zelf de volgende generatie van onze leghennen kunnen fokken.
  • betere kwaliteit vlees van de uitgelegde hen.
  • kan dit ras goed functioneren op regionaal geteeld voer ( minder eiwitrijk voer)                                                                                                                                                                                                                       We staan nu aan het begin van de proefperiode. De haantjes zijn inmiddels geslacht en door middel van voorverkoop is een groot deel al op het bord van de consument beland. De hennen zijn eind juli 2018 begonnen met leggen en vanaf half augustus hopen we de eerste eitjes te kunnen verkopen. In september 2019 kunnen we pas zeggen of dit ras goed is voor de toekomst.

Inmiddels is de proef gestopt, omdat de koppel Les Bleues leghennen niet genoeg eieren legde om ons inkomen te kunnen garanderen. De vlees kwaliteit van de hanen en hennen was wel heel goed. De reden dat ze niet genoeg eieren legde is voor ons nog niet helemaal duidelijk, daarom hebben we geanalyseerd wat we fout gedaan hebben en zijn we nu aan het onderzoeken hoe we een volgende proef met de Les Bleues of ander zuiver ras kunnen opzetten.  Wordt vervolgd.

Artikel Haantje de Coq in Delicious april 2015

Haantjes de Coq in het paasnummer van het culinaire kookmagazine Delicious. De broertjes van de leghennen zijn onlosmakelijk verbonden met de productie van eieren. Met pasen worden er traditie getrouw veel eieren gegeten en verwerkt in gerechten. Voor iedere 300 eieren wordt er niet alleen een leghen maar ook een haantje geboren. Lees hier het artikel uit het april nummer van Delicious.

Geschiedenis

In 1923 kwamen opa Bor Borren en zijn vrouw Metje naar de Lankerenseweg en bouwde daar een boerderij. In die tijd was het nog gebruikelijk dat er zowel koeien, varkens als kippen gehouden werden. Opa Borren begon dan ook met 8 melkkoeien, 30 varkens, 300 kippen en een kuikenstal voor eigen opfok. Ook was er natuurlijk een paard voor het werk op het land. Op de 12 ha werd voornamelijk haver en rogge verbouwd ( 7 ha) en de rest was grasland voor het vee.  De koeien stonden in het achterhuis op de deel en de varkens in een aparte schuur naast de boerderij. Van de kippenhokken stond er één direct achter de boerderij en de andere verspreid  over het land.geschiedenis-1

In 1958 werd de boerderij gesplist toen twee zonen beide gingen boeren. Vader Borren bouwde in dat jaar ook een groter kippenhok direct bij huis voor 500 kippen. Totaal waren er toen 800 kippen op het bedrijf. Verder was het bedrijf inmiddels gegroeid naar 18 melkkoeien en 80 varkens.

In 1972 is er een nog grotere kippenstal bijgebouwd voor 6000 kippen. Dit was voor die tijd een megastal, maar al snel kwamen de batterijstallen en werden de stallen steeds groter. Ook vader Borren bouwde de stal om naar een batterijstal. Doordat je batterijen in etages kan plaatsen konden er nu 12000 kippen in dezelfde stal.

geschiedenis-2Later werd er ook nog een ligboxstal gebouwd zodat de melkkoeien van de deel af gingen en de varken verdwenen helemaal van de boerderij.
In 1994 zijn wij( Chris en Marjanne) in maatschap gegaan met vader en moeder Borren en in 1996 zijn wij naar de boerderij en vader en moeder naar het dorp verhuist. In 1999 is ons bedrijf biologisch gecertificeerd en zijn we verder gegaan met alleen biologische legkippen.

Natuurinclusief

Natuurinclusieve landbouw

De natuur is een belangrijk punt binnen het houderijsysteem  op De Lankerenhof.

  1. Welke maatregelen nemen wij die natuurinclusief zijn?

We hebben een kleine 6 ha kippenuitloop die aangeplant is met:

  • 600 strekkende meter houtwal van 6-8 meter breed met inheemse plantensoorten
  • 700 strekkende meter knotwilgen langs de slootkanten
  • begin 2019 hebben we een haag ( 350mtr) aangepoot die als veekering moet gaan dienen zodra we de haag kunnen gaan vlechten.
  • We hebben een hoogstam boomgaard met 12 fruitbomen.
  • We hebben ca 1000m2 olifantengras verdeeld over 3 locaties in de kippenuitloop
  • We hebben 15 essen langs de kuikenuitloop
  • 2 kastanje bomen in de kuikenuitloop
  • Meerdere vlierbesstruiken/bomen in de kuikenuitloop.
  • Meerdere (noten)bomen in de kippenuitloop in de eerste 25 meter vanaf de stallen.
  • Kruidenrijk grasland voor de kippen en de zoogkoeien in de kippenuitloop
  • We hebben bijenkasten van een professionele imker in de kippenuitloop.

2. Waarom doen we dit?

De eerste reden is om een zo natuurlijk mogelijke leefomgeving voor onze kippen te creëren. Dit levert voedsel en beschutting voor onze kippen. Daarnaast leveren o.a. de knotwilgen en het olifantengras stooisel voor in en rondom de stallen. De beplanting zorgt ook voor opname meststoffen, waardoor er minder uitspoeling van meststoffen plaats vindt.  Bijkomend voordeel is dat de biodiversiteit stijgt.

3. Wat is lastig binnen dit systeem?

Het onderhoud van het landschap is zeer arbeidsintensief en is daardoor een behoorlijke kostenpost, die niet direct iets oplevert. Wij betalen het onderhoud zelf, maar krijgen geen vergoeding door b.v. hogere opbrengst prijs of vergoeding onderhoud landschap. Daarnaast is predatie een probleem, want ook de vos, de havik en de buizerd houden van onze uitloop.

4. Wat levert het op?

In de eerste plaats levert het ons kwaliteitsproducten uit een kwaliteitslandschap. Een mooi kleinschalig kampenlandschap met veel biodiversiteit en een mooie natuurlijke leefomgeving voor onze kippen en alle andere levende wezens die in dit landschap floreren.  Verder geeft het ons veel werkplezier en energie.

Milieu

Forse energiebesparing

De Lankerenhof is erop gericht het energiegebruik zo laag mogelijk te houden. De daken zijn extra geïsoleerd. In de opfokstal komen de hennen als kuiken eerst in een kleine ruimte. Naarmate de dieren groter worden krijgen ze meer stalruimte tot hun beschikking. Zo hoeven we geen onnodig groot staloppervlak te verwarmen. Warme lucht wordt in de legstal hergebruikt voor het drogen van de mest.

Minder ammoniak

Door de mest te drogen beperken we de ammoniakuitstoot. In 2006/2007 toen de nieuwe stallen gebouwd zijn was dit uniek, omdat toen in de biologische pluimveehouderij geen eisen gelden om de ammoniakuitstoot te beperken. Voor een snelle droging van de mest wordt de warmte van bovenuit de stal, waar de kippen rusten, via een ventilatiesysteem over de mestbanden geleid. Ook de grote scharrelruimte draagt bij aan de milieudoelen. Omdat de hennen veel ruimte tot hun beschikking hebben, blijft het strooisel droog, waardoor er minder ammoniak de lucht in gaat. Goed voor het milieu en ook voor het werkklimaat van de pluimveehouder.

Uitspoeling tegengaan

Een uitloop heeft vaak als nadeel dat een kleine grondoppervlakte intensief door de hennen wordt bemest, waardoor met het mestvocht waardevolle meststoffen uitspoelen.

Op De Lankerenhof hebben we maatregelen genomen om dit tegen te gaan. De ruime uitloop is gevarieerd beplant, waardoor de hennen niet schromen er ver op uit te trekken. Ze vinden immers overal beschutting. In het eerste deel van de uitloop is een laag houtsnippers aangebracht. Deze nemen veel mestvocht op dat anders zou uitspoelen.

Om minder stikstof en fosfaat te produceren zijn we op dit moment met een proef bezig om gekiemde granen te voeren. Door de granen eerst te kiemen verandert de beschikbaarheid van de nutriënten uit het graan en kunnen de kippen meer van de nutriënten opnemen. Doordat de kip uit 1 graankorrel meer nutriënten kan halen komt er minder stikstof en fosfor in de mest en hoeft er minder eiwit ( waar stikstof in gebonden zit) aangevoerd te worden. Hiermee kunnen we de aanvoer van bijvoorbeeld soja in ieder geval terugbrengen en hopelijk helemaal laten vervallen. Begin december 2019 is het onderzoek gestart om dit wetenschappelijk te kunnen ondersteunen.